Bouwen in zuid-Spanje

Zuid-Spanje verschilt, ook bouwkundig, evenveel van Noord-Spanje als, pakweg, Frankrijk van Zweden. Bovendien wordt nu niet meer gebouwd zoals 15 jaar geleden ; waar vroeger zowat alles kon en mocht op de meest willekeurige plaatsen is er, na een aantal geruchtmakende schandalen, een uiterst omstandige regelgeving ontstaan die rigoureus wordt opgevolgd. Bovendien is de ongebreidelde groei van de bouwsector abrupt tot stilstand gekomen. 

Naast de evidente nadelen van deze evolutie (ingewikkelde vergunninsprocedures en beperkte beschikbaardheid van materialen) zijn er voornamelijk voordelen waaronder de rechtszekerheid (wat de administratieve kant betreft) en de goedkope(re), snelle en kwaliteitsvolle uitvoering (wat de technische kant betreft) ; de avonturiers zijn immers van de kaart verdwenen en vaklieden verdringen zich om een opdracht te verwerven.

Wat echter blijft is de ongebreidelde bureaucratie waarin het respecteren van de hiërarchie van het grootste belang is (vermeldt altijd de juiste naam op de juiste plaats in een lettertype dat even groot is als het aanzien van de titel die wordt gevoerd). 

Exemplarisch voor de omslachtige procedures is de afhandeling van de bouwaanvraag, die drie fases omvat met specifieke dossiers die telkens ook door de 'Orde's' van architect en apparejador dienen geviseerd. 

Deze drie fases zijn:

1. Indienen Proyecto Básico: dit dossier is vergelijkbaar met de aanvraag van een stedenbouwkundig attest bij ons ; theoretisch gezien dus niet verplicht, maar in de spaanse context zo goed als onvermijdelijk gezien de omvangrijkheid van de erop volgende fase en het verlies dat eventuele afkeuring kan teweegbrengen. Bovendien is een juiste interpretatie van de ingewikkelde regels die gelden voor de veelal hellende tot sterk hellende terreinen niet evident. De aanvatting van deze fase zonder de inschakeling van een landmeter (voor exacte bepaling van de hoogtelijnen) en een geoloog (voor het in kaart brengen van de ondergrond rekening houdend met het aardbevingsrisico in zuid-oost spanje) is zo goed als onomogelijk.

2. Indienen Proyecto de Ejecución: dit dossier is vergelijkbaar met een VOLLEDIG gedetailleerd aanbestedingsdossier bij ons, met inbegrip van alle uitvoeringsdetails, de stabiliteitsstudie en alle technische studies. 

3. Na uitvoering: de aanvraag van de Licencia de Primara Occupación , waarvoor eerst alle as-builtdossiers dienen ingediend (na nogmaals een controle door de Orde's) en vervolgens een controle ter plaatse volgt door een technicus van de overheid. 

Dat het voorgaande extra tijd en geld vergt hoeft geen betoog. De taksen van de overheid zijn dan ook een stuk hoger dan we in Belgïe gewend zijn. Bovendien dient soms rekening gehouden met de kosten voor de aanleg van het openbaar domein (de aangrenzende stoep) en de waarborg (tot 75% van de uitvoeringskost) die daarvoor dient gereserveerd. Al het voorgaande wordt echter ruimschoots gecompenseerd door de lagere uurlonen en lagere kosten in het kader van een veel eenvoudigere EPB-regelgeving.

De architect die gans het bouwgebeuren leidt en daarvoor door de Spanjaarden met groot respect wordt bejegend wodt in dit ingewikkeld administratief proces bijgestaan door een grote schare noodzakelijke medewerkers die er borg voor staan dat de architect zich kan concentreren op de conceptuele en esthetische aspecten van het bouwgebeuren. Zo is er onder meer de 'apparejador', de persoon die de technische controle op de bouwplaats uitvoert en alle rekenkundige aspecten (meetstaten, budgetten enz. ) beheert en dit rapporteert aan de architect en zijn eigen Orde. Anders dan in België wordt in Spanje de aanstelling van een 'algemene aannemer' aangemoedigd met de toepassing van een lager BTW-tarief (10% i.p.v. 21%). 

Kortom zelf bouwen in Spanje blijft bijzonder interessant (t.o.v. het bouwen in België) maar mag ook niet onderschat worden. En uiteraard is er ook een verschil tussen de bouwtraditie in Spanje (steevast een betonnen skelet met flinterdunne baksteenvulling en veel gipskarton) en de kwaliteit en verfijning die we in België gewend zijn.

Met een juiste begeleiding kan echter het verschil gemaakt worden.